คุณหญิงชิ้น ศิลปบรรเลง
ประวัติ
คุณหญิงชิ้น ศิลปบรรเลง เกิดเมื่อวันอังคารที่ ๕ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๔๔๙ เป็นบุตรีของหลวงประดิษฐไพเราะ (ศร ศิลปบรรเลง) และนางโชติ มีพี่น้องร่วมบิดา มารดา ๗ คน คือ
- ๑. ด.ญ. สร้อยไข่มุกด์
- ๒. ด.ญ. ศุกร์ดารา
- ๓. คุณหญิงชิ้น ศิลปบรรเลง
- ๔.นางมหาเทพกษัตรสมุห (บรรเลง สาคริก)
- ๕.ด.ช. ศิลปสราวุธ
- ๖.นายประสิทธิ์ ศิลปบรรเลง
- ๗. นางชัชวาลย์ จันทร์เรือง
ทางด้านการศึกษา
ท่านจบการศึกษาชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๘ แผนกภาษา (อังกฤษและฝรั่งเศส) เมื่อ พ.ศ.๒๔๖๖ จากโรงเรียนราชินี ปากคลองตลาด, พ.ศ. ๒๔๗๕ ได้รับประกาศนียบัตรครูประถม (ป.ป.), พ.ศ. ๒๔๗๖ สอบได้ชุดวิชาเศรษฐศาสตร์ ชุดครูมัธยม, พ.ศ. ๒๔๗๗ สอบได้ชุดวิชาดุริยางค์สากล ชุดครูมัธยม, พ.ศ. ๒๔๗๘สอบได้ชุดวิชาภาษาไทย ชุดครูมัธยม, พ.ศ. ๒๔๗๙ ประกาศนียบัตรครูพิเศษมัธยม (พ.ม.) และได้รับพระราชทานปริญญาการศึกษาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ จากมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ประสานมิตรเมื่อ พ.ศ. ๒๕๒๓ นอกเหนือจากการศึกษาในระบบ ยังได้สั่งสมความรู้วิชาชีพศิลปะด้านต่างๆอยู่ตลอดเวลา อาทิ วิชาการฝีมือเรียน การเขียนลายกนกศิลปะลายไทย การดนตรี เดี่ยวซอด้วง ซอสามสาย ดนตรีสากล (ทฤษฎีโน้ตสากล) การขับร้องโน้ตสากล ไวโอลิน
คุณหญิงชิ้นได้อุทิศเวลาในชีวิตให้กับการสอนดนตรีไทยกับศิษย์หลายสถาบันการศึกษาทั้งมหาวิทยาลัย และชมรมดนตรีไทยต่างๆ
ผลงาน
เป็นผู้ทรงคุณวุฒิตรวจวิทยานิพนธ์และผลงานวิชาการของอาจารย์ที่ขอตำแหน่งวิชาการระดับผู้ช่วยศาสตราจารย์ รองศาสตราจารย์ สาขาวิชาดนตรี และนาฎกรรม
• เป็นที่ปรึกษาและคณะกรรมการดำเนินงานโครงการอนุรักษ์และเผยแพร่ดนตรีไทย สำนักงานเสริมสร้างเอกลักษณ์แห่งชาติ
-เป็นกรรมการในการประกวดแข่งขันและการสอบอีกหลายอย่าง
• เป็นหัวหน้าวงดนตรี “ศรทอง” ไปบรรเลงออกอากาศวิทยุ อ.ส. ในพระที่นั่งอัมพรสถานติดต่อกันหลายปีจนถึง พ.ศ. ๒๕๑๔ • เป็นผู้ริเริ่มและส่งเสริมการจัดงาน “ดนตรีไทยมัธยมศึกษา” โดยโรงเรียนบวรนิเวศ เป็นแกนนำ
• ก่อตั้งมูลนิธิหลวงประดิษฐไพเราะ (ศร ศิลปบรรเลง) ในวาระครบรอบร้อยปีเกิดของท่านบิดา (พ.ศ. ๒๕๒๔) และจัดกิจกรรมส่งเสริมดนตรีไทยในนามมูลนิธิฯมากมาย
• เป็นผู้แต่งเพลงให้แก่รายการบทเรียนทางวิทยุโรงเรียนในชุดวิชา “ดนตรีนาฎศิลป์” จำนวนมาก ส่วนใหญ่เป็นเรื่องเกี่ยวกับวิชาสังคมศาสตร์ และเรื่องจริยธรรม บทเพลงหลายเพลงบรรจุอยู่ในหลักสูตรขับร้องของกระทรวงศึกษาธิการ เพลงสำหรับเด็กเป็นที่รู้จักอย่างแพร่หลายคือ เพลงช้าง ได้รับยกย่องคัดเลือกเป็นเพลงจากประเทศภาคพื้นเอเซียเพลงหนึ่ง โดยศูนย์วัฒนธรรมแห่งเอเซียเพื่อสหประชาชาติ (Asian Cultural Centre for Unesco : ACCU) ACCU
• ออกแบบเสื้อผ้าเครื่องแต่งกายให้กับละครอิงประวัติศาสตร์ของหลวงวิจิตรวาทการเมื่อครั้งยังปฏิบัติหน้าที่อยู่ที่โรงเรียนนาฎดุริยางค์ กรมศิลปากร
• เป็นผู้บรรจุเพลงใส่ทำนองและควบคุมการร้องเพลงของละครหลวงวิจิตรวาทการทุกเรื่อง โดยท่านได้ขอให้หลวงประดิษฐ์ไพเราะบิดาแต่งเพลงประกอบละคร ทั้งเพลงออกไทย เขมร พม่า มอญ ลาว และจีน ทำให้เกิดเพลงใหม่ ๆ ขึ้นอีกหลายเพลงจากการแสดงละครชุดนั้น
• ผลงานด้านวิชาการ ที่รู้จักกันแพร่หลายคือ ศิลปะของการสอนดนตรีและละครซึ่งมีเรื่องความรู้ทั่วไปในการดนตรีไทยของวิเชียร กุลตัณฑ์ รวมอยู่ด้วย ซึ่งต่อมาหนังสือเล่มนี้ใช้อ่านประกอบในโรงเรียนมัธยมแบบประสม จัดพิมพ์โดยโครงการมัธยมแบบประสม พ.ศ. ๒๕๑๕ อีกเล่มหนึ่งคือ คู่มือครูศิลปศึกษาวิชาขับร้อง-ดนตรี ประโยคมัธยมศึกษาตอนต้นของกรมวิชาการ
- เป็นศิลปินแห่งชาติปี 2530
ผลงานการประพันธ์
ท่านได้ทำงานการดัดแปลงเพลงไทยเดิมให้มาเป็นเพลงสำหรับสอนเด็ก โดยเพลงที่เด่นชัดที่่สุดก็คือเพลงช้าง ที่พวกเราร้องกัน
อ้างอิงจาก http://writer.dek-d.com/happymeeting/story/viewlongc.php?id=638298&chapter=138
